-Fransa’nın Anadolu’yu doğrudan işgali 1918 yılı Kasım ayı içinde İskenderin limanına savaş gemilerinin yanaşması ile başladı.
-Kasım 1918 başlarında Mustafa kemal Paşa Adana’da idi.
-Fransız işgaline karşı ilk kurşun 19 Aralık 1918 tarihinde Dörtyol’un Karakese köyünde Karahasan Paşa çetesi tarafından atıldı.
-Resmi tarihin gündemindeki 15 Mayıs 1919 İzmir’in İşgali ve Hasan Tahsin’in düşmana kurşun atması ancak Ege bölgesinde yaşanan tarihi bir olaydır.
Takvimlerin 30 Ekim 1918 tarihini gösterdiği b.ir sırada Osmanlı yönetimi Mondros Ateşkes anlaşmasını imzalayarak yıllardır savaştığı düşman ülkelere karşı teslim olmayı kabul etmişti. Anlaşmanın imza edildiği saatlerde Halep’in Katma tren istasyonunda bulunan Mustafa kemal, yeni görev yeri olan Adana’ya hareket etti. O günleri yaşayanların zihinlerini meşgul eden en önemli soru: “-Bundan sonrası ne olacak? Anadolu’da işgal edilecek mi? Eğer korkulan olursa vatan savunması için mücadele etmek gerekir mi? Başarılı olmak için neler yapmak lazım?” gibi sorulara cevap aranıyordu.
Beklenen kara gün gecikmedi. Kasım ayının başında İskenderun şehri açıklarına kadar gelen Fransız gemisi Cautelas’a davet edilen İskenderun Kaymakamı Ali Bey, 6 maddelik anlaşmaya imza attı. İskenderun ve civarındaki Türk askeri birliklerinin en kısa sürede bölgeyi terk etmesi isteniyordu. Karşı gelinmesi halinde kurşuna dizme dahil en ağır cezaların da verileceği açıklanmıştı, anlaşma belgesinde. 6 Kasım günü İngilizlerin İskenderun’a çıkarma yapacağı kent yönetiminin Osmanlı’dan alınacağı belli oldu. Ve 9 Kasım tarihinde işgal resmen başlamış oldu, İskenderun’da. Adana’da Yıldırım Orduları karargahında gelişmeleri yakından izleyen Mustafa kemal Paşa, 9 Kasım günü Türk askerlerinin İskenderun’u boşaltarak Payas’a ve Sarıseki’ye çekileceği bilgilerini İstanbul’a ulaştırdı(1).
Düşman işgali doğrudan başlamıştı Güney Anadolu’da, İskenderun sahillerinde. Bundan sonrası olacaklar için o günlerin duygularını en güzel şekilde yansıtan “Dur Yolcu” şiirindeki şu sözler en güzel şekilde açıklar:
“Dur Yolcu,
Bilmeden basıp geçtiğin bu toprak
Bir devrin battığı yerdir
Eğil de kulak ver bu sessiz yığın
Can veren Mehmet’in yattığı yerdir!”…
Bu sözler vatan mücadelesi için bir mücadelenin verileceği bunun da ölüme doğru giden bir bir yolculuk “bedel” olduğunu söylemek mümkündür.
11 Aralık 1918 günü Dörtyol Fransız ve yanlarında bulunan 300 kişilik Ermeni silahlı güçler tarafından işgal edildi. 19 Aralık günü Karakese köyünde Ömer Hoca oğlu Mehmet Kara düşmana karşı silahla karşı koydu, ilk kurşunu sıktı. İşgalci durumdaki Fransız ve İngiliz müttefik askerleri mersin’e ve oradan da 19 Aralık 1918 günü Adana’ya geldiler. Fransızlar beraberlerinde Ermeni lejyon birliğini ve çoğunluğu Kuzey Suriyedeki kamplarda bulunan sayıları 150.000’e ulaşan Ermenileri Çukurova şehir ve köylerine getirdiler. Şehir merkezlerinde çadır kamplar kuruldu. Ve bundan sonra silahlı Ermeni silahlı güçlerin (kamovor) Türklere karşı saldırıları dayanılmaz boyutlara ulaştı.
“Söz konusu vatan olunca gerisi teferruattır” sözleri o günler için söylenmiş olsa gerek. Düşman işgalinin ayrıntıları arasında vatan savunması için şanlı mücadele veren kahramanlar ve yiğitlerin hatıralarından örnekler vererek o günleri hatırlamak da fayda var.
-Dörtyol ve Payas civarında Fransız işgalci güçlere karşı Karahasan ve çetesi şanlı bir mücadele başlattı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder