31 Mayıs 2011 Salı

GEBEN KALESİNDE TESLİM ALINAN SON ERMENİ KRALI …

VI. LEON’UN HİKAYESİ

-Kilikya Ermeni Krallığının son hükümdarı VI. Leon, Sis/ Kozan savaşını kaybetti, Geben kalesine sığındı.

-VI. Leon, Geben kalesinde teslim alındı. Önce Mısır’a daha sonra İspanyaya gitti. Ve Fransa’da öldü.  Cesedini Paris yakınlarındaki hükümdarlar mezarlığına koydular. Lahit taşının üzerine de heykelini yaptılar.

-Ermeni Lobisi, Leon’un başında toplantılar yaparak Türkiyeye karşı çalışmalarını hızlandırma kararı aldı ve uygulamaya koydu.

Memluk ordusunun Sis(Kozan) şehrine yaklaşması ile birlikte alarm zilleri çaldı onun için.
Çukurova’nın bir ucunda kervan yollarının geçtiği yalçın bir tepe üzerindeki kale ve eteğinde sur içi yerde kurulu bulunan manastırı ve taş evleri ile Sis şehrinde yaşanan heyeacan dolu bir olayın hikayesidir anlatılmak istenen… Son Ermeni kralı VI. Leon, yönetimi altında bulundurduğu Sis kentinin savunmasını yapmak üzere bütün tedbirlerini aldı.  Ancak şehirdeki Venedikliler başta olmak üzere diğer hristiyan topluluklar savaşmaktansa şehrin Memluklulara teslimini tercih ettiler. VI. Leon, önce Sis’i kaybetti. Yakında bulunan dağlara doğru dolu dizgin kaçmaya, saklanmaya çalıştı.  Tarihler Nisan  1375’i gösteriyordu.
Kızgın bir şekilde ayrılmıştı Sis’ten. Kaçarak yerleştiği yer ise kervan yollarının geçit yerinde bulunan Geben kalesi idi.  Bir tepe üzerinde bulunan Geben’i savunması kolay oldu. Ancak çok geçmedi, Memluk/ Türk ordusu onu Geben’de de buldu. Kale kuşatıldı. Mancınıklarla gülleler atıldı. Sur duvarları tahrip edildi. Dikine yükselen tepeye doğru saldıran Türk askerler Geben kalesinin burçlarını tırmanarak içeri girdiler. Kendisini savunmakta olan çaresiz VI. Leon’u teslim aldılar. Ne tahtı vardı, nede tacı o sırada. Saçı başı dağınık bir haldeki Levon, kaderin kendisine hazırlamış olduğu “Sonu” yaşamanın üzüntüsü içindeydi.  Teslim olduğu sırada Geben kalesinin eteklerinde sarı mantuvar çiçekleri başını kaldırmış son kez gülümsüyordu VI. Leon’a… Halk dilinde “Sahlep” olarak da bilinen orkide çiçekleri başını eğdiler olaya tanıklık ettiler. Kilikya Ermeni Krallığının yüzyıllar süren (1080-1375) hikayesi de böylece sona eriyordu.  Adı üstünde son Ermeni kralı VI. Leon, kendisini savunmak için boş yöre çırpındı durdu. Adının (Levon) anlamı türkçede “Arslan” idi, amma ne kendisini savunacak cesareti vardı nede ülkesini koruyacak imkanları.
Aslında Levon, Ermeni asıllı da değildi. Baba tarafından Kıbrıs’ta hüküm süren Lusignan krallığından geliyordu. Ve Fransız asıllı idi. Ancak evlilikler yoluyla Kilikya Ermeni krallığı ile akrabalığı vardı. Hükümdarlığı ancak bir yıl sürdü.  Hanımı Ermeni asıllı Margaret Sisions’u aldatması ile ünlü idi. Soldana adında bir metresinden olma iki çocuğu vardı: Guy ve Stephan isimlerinde…
    Levon, Memlukluların başkenti Kahire’ye götürüldü. Tutsak edilmişti.
İspanya’daki Kastil Kralı John, Leon için yüklü fidye ödeyerek serbest bırakılmasını sağladı. Leon, İspanya’ya gitti.  Bir müddet Medrit şehri yakınlarında yaşadı. Kendisini koruyan kralın ölmesi üzerine Fransa’ya geçti. 1393 yılında öldüğünde onun için Paris’in kuzeyindeki Saint Denis katedralinde görkemli bir cenaze töreni yaptılar. Fransız asıllı ama kısa bir süre Kilikya Ermeni Krallığı tahtında görev yapmış Leon için  hazırlanan lahit kapağı üzerine Leon’un gençliğini gösteren başında tacı olduğu halde kabartma bir heykelinin görüntüsü vardı.  Fransa krallarından Şarlman’ın mezarı ve diğer ünlü krallar ile aynı yerde yatıyordu.
    Leon’un Paris Saint Denis’deki mezarının önemini hiç unutmadı Ermeniler, aradan geçen yüzyıllar sonra bile Leon’un mezarı önemli bir ziyaret yeri olarak kullanıldı. Mantuvar çiçekleri açmaya devam etti, Geben kalesi eteklerinde. Orkideler ise  geçen zaman içinde sevginin ve umudun simgesi olarak çiçeklerini açtı, Geben yöresinde. Şimdi Gebenliler hem Mantuvar ve hem de orkideyi (Salep) tanıtmak için özel bir çaba harcıyorlar. Diğer yandan onca yaşanan olaylardan sonra kendi hatalarını,kışkırtmalarını görmeyen, görmek istemeyen Fransa, 21.yy başlarında bile “Ermeni sorunu” konusunu Türklere suçlayacak şekilde yeniden dünyanın gündemine getiriyor. Tarihten ders almamışa benziyor olacak ki… Son Ermeni kralı VI. Leon, bir an için mezarından kalksa ve kendi hikayesini anlatsa neler söylerdi acaba!

                                                                                              Kaynak: Andırın Tarihi

Hiç yorum yok: