-Osmanlı Arşivi belgelerini tasnif ve yayın çalışmaları sürüyor.Ermeni konusundaki çok sayıda belge de internet ortamında dünya kamuoyunun bilgisine sunuluyor.
-Fransa’nın Kozan’ı işgal günlerinde yaşananlar hakkındaki belgeler de ortaya çıkıyor.
-Kozan’ın ileri gelenlerinden Topaloğlu Halil, Kurdoğlu Hulusi, Kozanlı Mustafa ve Fekeli Arif Hikmet imzalı belgede Kozan’da yaşanan acıları dile getirmesi bakımından önemli…
-Osmanlı Arşivinde bulunan 7 mart 1920 tarihli belgenin aynen metnini yayınlıyoruz.
Bâb-ı Âlî
Dahiliye Nezâreti
Emniyet-i Umumiye Müdîriyeti
Âsâyiş Şubesi
Hususî: 300
Hariciye Nezâreti’ne
Önemli ve acildir.
Kozan Müslüman halkına karşı yapılan saldırılara dair
Kozan’da ulema ve eşrafın sonu bilinmeyen bir şekilde toplatıldığı, bazı Müslümanların boğazlanmakta ve namuslarına tecavüz edilmekte olduğu, Feke’nin Ermeniler tarafından kuşatıldığı ve telgraf hatlarının kesildiği, Müslümanlar için düzenlenen katliamın uygulanmaya başlandığı oraya göç eden 500 kişinin ifadesinden anlaşılmıştır. Mazlum ahalinin büsbütün mahv olmasına izin verilmemesi için acil tedbirler alınması gerektiği konusunda Adana ve Kozan eşrafından olup Develi’de oturmaya mecbur edildiklerini söyleyen bazı kişiler tarafından çekilen 4 Mart 1920 tarihli telgraf sureti ekte sunulmuştur. Durum Adana’dan sorulmuştur. Son derece vahim bir hal almış olan tecavüz ve saldırıların engellenmesi için gerekenler nezdinde etkili ve acil teşebbüslerde bulunularak sonucun bildirilmesi rica olunur.
3 Mart 1920
Dahiliye Nâzırı
Ebubekir Hâzım
Bâb-ı Âlî
Dahiliye Nezâreti
Emniyet-i Umumiye Müdîriyeti
Telgraf Sureti
Çıkış yeri: Develi
Kozan’da ulema ve eşraf sonu belli olmayan bir şekilde toplatılmaktadır. Sokaklarda Müslümanlar arada sırada boğazlanmakta ve namusa tecavüz etme olaylarının şiddeti gittikçe artmaktadır. Feke, Ermeni çeteleri tarafından kuşatılmış ve telgraf hatları kesilmiştir. Müslümanlar için hazırlanan katliamın uygulanmaya başlandığı haberi üzerine yardım için buraya akın akın 500’ü aşkın Müslüman gelmiştir. Mazlum ve çaresiz Müslümanların büsbütün mahv edilmesine izin verilmemesi için bir dizi önlem alınmasını son bir ümitle arzediyoruz.
Adana Umumî Meclis azası iken şimdi Everek (Develi)’de oturmak zorunda bırakılan Hasan | Dava vekili iken Everek’te oturmaya mecbur bırakılan Kozanlı Mustafa | ||
Feke eşrafından Arif Hikmet | Kozan eşrafından Halil | Kozan eşrafından Hulusi | |
Bâb-ı Âlî
Hâriciye Nezâreti
Bakan Kabinesi
Sayı: 20974/101
Sefa Bey’den
Fransa Cumhuriyeti Yüksek Komiseri’ne
Fransa Cumhuriyeti Yüksek Komiseri’ne
Çok acil
Sayısı tam olarak bilinemeyen Müslümanlar Kozan’daki bir kiliseye Ermeni çeteleri tarafından kapatılmış ve kadınlar burada tecavüze uğramışlardır. Bu kişiler hakkında daha sonra hiçbir bilginin alınamadığı hususunda Dahiliye Nezâreti bilgilendirilmiştir.
Diğer taraftan Feke kazasının yönetim merkezi Ermeni çetelerince kuşatılmıştır. Burada bulunan Müslümanların hayatları tehlikededir.
Sayın ekselanslarından bu olaylar hakkında bilgilenmesini ve çok acil bir şekilde tedbir almasını ısrarla talep etmekteyim.
Saygılarımla.
7 Mart 1920
BOA. HR. SYS. 2556-2/23, 25, 26
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder